Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki her 10 kadından birini etkileyen, hem üreme sağlığını hem de metabolizmayı ilgilendiren yaygın bir hormonal durumdur. Adet düzensizlikleri, tüylenme, sivilce, yumurtlama sorunları gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Aynı zamanda insülin direnci, tip 2 diyabet ve kalp-damar hastalıkları gibi uzun vadeli sağlık risklerini de artırabilir.

PCOS, yaşam boyu etkileri olabilen bir durumdur. Ancak doğru tanı, düzenli takip ve kişiye özel tedavi yaklaşımlarıyla kontrol altına alınabilir.

“Bu yazı güncel 2023 Uluslararası PCOS Kılavuzu temel alınarak hazırlanmıştır.”

PCOS ve Metabolik Sağlık

Polikistik Over Sendromu (PCOS), sadece üreme sağlığını değil, aynı zamanda metabolik sağlığı da etkileyen çok yönlü bir durumdur. Araştırmalar, PCOS’lu kadınlarda insülin direnci, tip 2 diyabet ve kalp-damar hastalıkları riskinin arttığını göstermektedir.

Nelere Dikkat Edilmeli?
  • Kan şekeri takibi: PCOS’lu kadınlarda tanı anında kan şekeri değerlendirilmesi önerilir. Sonrasında kişisel risk faktörlerine göre 1–3 yılda bir tekrar edilmelidir.
  • Kan basıncı ve kolesterol: Yüksek tansiyon ve lipid dengesizliği riski vardır; düzenli ölçüm çok önemlidir.
  • Yaşam tarzı: Kilo kontrolü, düzenli egzersiz ve dengeli beslenme, hem PCOS belirtilerini azaltır hem de uzun vadeli metabolik riskleri düşürür.

Unutmayın: PCOS, yaşam boyu takip gerektiren bir durumdur. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları, bu sendromun etkilerini kontrol altında tutmanın en güçlü yoludur.

PCOS ve Yumurtlama Sorunları

PCOS’un en bilinen etkilerinden biri yumurtlama bozukluğudur. Bu durum, adet düzensizliklerine ve gebe kalmada güçlüğe yol açabilir.

Adet düzensizliği ne anlama gelir?
  • Adet aralarının 21 günden kısa veya 35 günden uzun olması,
  • Yılda 8’den az adet görmek,
  • 15 yaşına kadar adet başlamamış olması,
    yumurtlama sorunlarının göstergesi olabilir.
Tedavi yaklaşımları:
  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Kilo kontrolü ve sağlıklı beslenme, yumurtlamayı düzenleyebilir.
  • İlaç tedavisi: Ovulasyonu uyaran ilaçlar (ör. letrozol) güncel kılavuzlara göre ilk basamak tedavidir.
  • İleri seçenekler: Gerekli durumlarda tüp bebek (IVF) gibi yardımcı üreme teknikleri gündeme gelebilir.

**PCOS’lu kadınların çoğu uygun tedaviyle çocuk sahibi olabilir. Erken tanı ve kişiye özel yaklaşım çok önemlidir.

Sık Sorulan Sorular
  1. PCOS sadece kilolu kadınlarda mı görülür?
    Hayır. PCOS her vücut tipinde görülebilir. Kilo fazlalığı belirtileri artırabilir ama zayıf kadınlarda da PCOS olabilir.
  2. PCOS’u olan kadınlar hamile kalabilir mi?
    Evet. Çoğu kadın doğru tedavi ile hamile kalabilir. Gerekirse ilaç tedavisi veya tüp bebek (IVF) seçenekleri uygulanır.
  3. PCOS yaşam boyu süren bir hastalık mıdır?
    PCOS tamamen kaybolmaz ama düzenli takip ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir.