Endometriozis, rahim iç tabakasına (endometrium) benzer dokunun rahim dışında bulunmasıyla ortaya çıkan, kronik ve iltihabi bir hastalıktır. Üreme çağındaki kadınların yaklaşık %10’unda görülür ve dünya genelinde milyonlarca kadını etkilemektedir.

En sık belirtiler; **şiddetli adet sancısı, cinsel ilişki sırasında ağrı, kronik pelvik ağrı, yoğun adet kanaması ve infertilite (çocuk sahibi olamama)**dır. Bu durum yalnızca fiziksel değil, sosyal ve duygusal yaşamı da olumsuz etkileyebilir.

Endometriozis ve Ağrı

Endometriozisli kadınların çoğunda şiddetli adet sancısı (dismenore) ve kronik pelvik ağrı görülür.

  • Ağrı tedavisinde ilk basamak olarak NSAID’ler (ağrı kesiciler) kullanılabilir.
  • Hormon tedavileri (doğum kontrol hapları, progestinler, GnRH agonist/antagonistleri) ağrının azalmasında etkilidir.
  • Uygun hastalarda laparoskopik cerrahi ile odakların çıkarılması da ağrıyı azaltabilir.
Endometriozis ve İnfertilite

Endometriozis, infertil kadınların yaklaşık %50’sinde görülebilir.

  • Hafif olgularda cerrahi ile odakların temizlenmesi gebelik şansını artırabilir.
  • Ancak birçok kadında yardımcı üreme teknikleri (ör. tüp bebek – IVF) en etkili tedavi seçeneği olmaktadır.
  • Gereksiz cerrahiden kaçınmak, yumurtalık rezervini korumak açısından önemlidir.
Uzun Dönem Yönetim

Endometriozis kronik bir hastalıktır, bu nedenle düzenli takip gerekir.

  • Cerrahi sonrası tekrarlamayı önlemek için hormon tedavileri (ör. doğum kontrol hapı veya LNG-IUD) kullanılabilir.
  • Sağlıklı yaşam alışkanlıkları (düzenli egzersiz, sigaradan uzak durmak, sağlıklı beslenmek) semptom kontrolünü destekler.

Sonuç: Endometriozis; ağrı ve infertiliteye yol açabilen, yaşam kalitesini etkileyen yaygın bir durumdur. Erken tanı, doğru tedavi ve düzenli takip ile bu süreci sağlıklı yönetmek mümkündür.

Kaynak: Bu yazı, European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) Endometriozis Kılavuzu, 2022temel alınarak hazırlanmıştır

Kadınların En Çok Sorduğu 3 Soru
  1. Şiddetli adet sancısı normal midir?
    Hayır. Çok şiddetli adet sancıları normal kabul edilmez, endometriozis belirtisi olabilir.
  2. Endometriozis kısırlığa yol açar mı?
    Evet, bazı kadınlarda gebe kalmayı zorlaştırabilir. Ama çoğu kadın doğru tedaviyle çocuk sahibi olabilir.
  3. Endometriozis tamamen iyileşir mi?
    Kronik bir durumdur, tamamen kaybolmayabilir. Ancak ilaç veya cerrahi tedavilerle belirtiler kontrol altına alınabilir.